به گزارش «نبض‌بانک»؛ /یادداشت دکتر مهدی صادقی سردبیر نبض بانک/آقای همتی خواب بودی؟ بیدار شدی؟

طی روزهای اخیر با پیگیری های پلیس ایران و اینترپل برخی از صاحبان سایت های قمار و شرط بندی دستگیر شدند. شرایط بد اقتصادی و اجتماعی کشور و بروز پدیده فضای مجازی در “جامعه کلنگی” ایران که ناگهان از یک فضای بسته به بستری باز گرفتار شده؛ و البته دارد هزینه رشد فکری را میدهد، مردم ایران به ویژه نسل جوان که امروز با هر پیشرفتی روبرو میشود باید هزینه گزافی را تحمل کند و تا انهتای خط را برود تا بفهمد که داستان چیست، را در موضوع سایتهای شرط بندی نیز گرفتار کرد. واقعیت این است که با سپری شدن 40 سال از انقلاب و رشد عددی و خطی جامعه و افزایش تعداد تحصیل کردگان و دانشگاهیان، متاسفانه همچنان جامعه عقب مانده ای داریم که در برخورد با هر پدیده جدیدی سر از پا نمیشناسد و هست و نیست خود را میبازد. اکنون قصد بررسی این موضوع از زاویه جامعه شناختی را نداریم. سوالی که در ذهن عموم مردم ایران است اکنون این است که مسوولان امر آیا خواب بودند، یا منافعی دارند که مانع اقدام به موقع میشود.

رد و بدل شدن ارقام میلیونی و میلیاردی از درگاه های رسمی و قانونی کشور طی این مدت که به فلاکت و فقر و بدبختی عموم حاضران در سایت های شرط بندی و قمار انجامید توجه مسوولان بانکی کشور را به این موضوع جلب نکرد تا اخیرا که این موضوع به بحرانی بزرگ تبدیل شد. اکنون به نظر میرسد که عاملان سایت های قمار و شرط بندی در آخر راه هستند و مسولان بانک مرکزی نیز در این عرصه پیشقدم شده اند. ولی اگر زودتر وارد گود میشدند فجایع کمتری اتفاق می افتاد. البته اگر واقع بین باشیم بخش عمد ه ای از مشکلات اقتصادی کشور و گرانی و تورم که خود علت و معلول گرانی در هم همه زمینه ها از جمله بخش مسکن است از طرف بانک های کشور در سایه سکوت بانک مرکزی ایجاد شده است. 

طی 20 سال اخیر بانک ها با جمع آوری پول مردم و حضور در عرصه ساخت و ساز مسکونی و تجاری قیمت ملک را صدها برابر کردند و اقتصاد کشور را فلج کردند. حال توجه به درگاه های حوزه قمار زیاد اهمیتی ندارد و البته سود فروانی هم برای بانک ها داشته است. عده ای در پشت این سایت های قمار و شرط بندی کیسه مردم را خالی کردند و بانک های کشور هم در این جرم شریک هستند و باید مقامات قضایی کشور به این مهم بپردازند. 

در ادامه فقط به یک خبر ساده از هزاران خبری که در این حوزه منتشر شد و بانک مرکزی اصلا توجهی نکرد بسنده میکنیم. با یک سرچ ساده در فضای مجازی میتوان به اخبار فلاکت بار زیادی در این حوزه دس پیدا کرد و تاسف خورد که چرا بانک مرکزی این قدر دست روی دست گذاشت.

خبرگزاری فارس هم با اخبار و گزارشات متعدد این موضوع را پیگیری کرد و در یکی از این گزارش ها نوشت:

تب برخورد با سایت های شرط بندی و قمارآنلاین بیش از هر زمان دیگری داغ شده است. رسانه ها زنگ هشدار را به صدا در آورده اند؛ مجلس قانون مبارزه با قمار را اصلاح می کند، قوه قضاییه و دادستانی مبلغان سایت های شرط بندی را دست گیر می کند و هر روز خبرهایی از مسدود شدن سایت های قمار منتشر می شود.

 اما آیا این اقدامات منجر به توقف فعالیت سایت های قمار آنلاین می شود؟ همین حالا که شما خواننده این گزارش هستید هزاران جوان پای میز انفجار و پوکت و رولت سایت های قمار مبلغ شرط هایشان را تعیین می کنند و پول بی زبان را در جیب قماربازها می ریزند. پس حلقه مفقوده مبارزه با سایت های شرط بندی کجاست؟ چرا با وجود همه تلاش ها هنوز هم روزانه میلیاردها تومان ارز از ایران خارج می شود؟

در جست و جوی این حلقه مفقوده درست در روزهایی که اخبار مبارزه با سایت های شرط بندی در صدر اخبار قرار دارد، عضو چند سایت شرط بندی می شویم و در مرحله بعد به بررسی ساز و کار مالی سایت های شرط بندی می پردازیم.

پلیس فتا  حواسش به اینجا هم هست؟

 دست کارشناسان پلیس فتا روی دکمه فیلتر است اما گردانندگان سایت های قمار فکر همه جا را کرده اند و پیدا کردن سایت شرط بندی فیلتر نشده حتی برای مبتدی ها  کار سختی نیست. همیشه چند پنل آماده در آستین گردانندگان سایت قمار هست. یک ساعت از فیلتر سایت نگذشته، قماربازان در کانال های تلگرامی شان از آدرس جدید رونمایی می کنند.

با یک سرچ ساده،کانال های تلگرامی سایت های شرط بندی را پیدا می کنیم  و تعداد اعضای 4 کانال حیرت زده مان می کند. کمترین عدد، 53هزار و بیشترین عدد380هزار نفر.اگر کارشناسان پلیس فتا کانال تلگرامی قماربازان را رصد کنند، حتما خواهند دید که دست اول ترین نشانی فیلتر نشده سایت های شرط بندی در این کانال ها دست به دست می شود؛ هر چند ساعت یک نشانی.

در کانال های تلگرامی فقط و فقط آپشن های پیش بینی و نشانی جدید پنل های شرط بندی را می بینید، نه جذابیت های زندگی شاخ های اینستاگرام در این کانال هاست نه نمایش دعواهای ساختگی شان. معنی ساده اش این است که اینجا جمع، جمع فریب خوردگان است و این 308 هزار نفر، غربال شده فالوورهای شاخ های مجازی در اینستاگرام هستند.

*تو فقط بیا تو؛ حتی با اطلاعات غلط

وارد یکی از سایت ها می شویم و ثبت نام می کنیم. اینجا مستمع آزاد هستید و خبری از احراز هویت نیست. با اطلاعات غلط هم ثبت نام کردید ایرادی ندارد. ایمیل اشتباه هم دادید کسی سین جین تان نمی کند و تاییدیه ای در کار نیست. هدف، فقط عضویت شماست. پروسه عضویت در سایت های شرط بندی اینقدر راحت و بی دردسر هست که یک نوجوان 10 ساله هم می تواند در کمتر از یک دقیقه به جمع اعضای سایت شرط بندی بپیوندند و آب هم از آب تکان نخورد.

*بفرمایید درگاه مستقیم بانکی!

 بعد از عضویت، میز قمار را جلوی چشم مخاطب می چینند. حالا در این مرحله پیش شرط هر نوع قماری شارژ حساب کاربری است. در سایت قمار تا حسابت را شارژ نکنی نمی توانی قدم از قدم برداری. روی آیکون شارژ حساب که کلیک کنید چند گزینه دارید. شارژ حساب از طریق ووچرمانی، پرفکت مانی، بیت کویین(ارزهای دیجیتال) و آخرین گزینه هم شارژ حساب از طریق درگاه مستقیم بانکی!با دیدن این گزینه تعجب می کنید و سوال پشت سوال برایتان به وجود می آید.

چطور سایت های شرط بندی غیرقانونی که توسط افرادی در ترکیه یا اسپانیا یا آمریکا اداره می شود و هیچ مجوزی ندارند به درگاه مستقیم بانکی ایران دسترسی دارند؟ هنوز در تعجب مانده اید که بعد از کلیک، یک صفحه پرداخت برایتان باز می شود، درست شبیه شبکه پرداخت بانکی کشور. البته در نشانی درگاه پرداخت خبری از shaparak.ir نیست و این نشان می دهد که درگاه بانکی ناامن است، اما این ماجرا سر دراز دارد. بعد از تعیین مبلغ شارژ، باید اطلاعات کارتتان را وارد کنید؛ با ثبت 10 هزار تومان کار را ادامه می دهیم.

*ورود اطلاعات حسابتان با شما، شخم زدن با ما

قبل از بررسی مراحل بعدی باید گفت روزانه صدها نفر در همین مرحله و بعد از ورود اطلاعات حسابشان در درگاه های ناامن سایت های شرط بندی، قربانی «فیشینگ» می شوند. فیشینگ یا رمزگیری تلاش برای به دست آوردن اطلاعاتی مانند نام کاربری، گذرواژه، اطلاعات حساب بانکی از طریق جعل یک وبگاه است.گردانندگان سایت شرط بندی، اطلاعات حساب کاربران را ذخیره کرده و آنها را دو دستی تقدیم هکرها می کنند برای شخم زدن و خالی کردن حساب ها.

«شخم زدن» در بین کلاهبرداران سایت های شرط بندی یک اصطلاح است. اینطور می شود که حجم بالایی از پرونده های مربوط به سایت های قمار در پلیس فتا؛ به موضوع فیشینگ مربوط می شود و بسیاری از کاربران این سایت ها، هنوز قمار نکرده نقره داغ می شوند و حسابشان همان اول کار هک می شود.پس صرف نظر از جرم راه اندازی سایت قمار، صاحبان این سایت ها از نظر قوانین مالی هم مجرم شناخته می شوند. چون طبق قوانین، فقط دامنه های زیرمجموعه شاپرک می توانند اطلاعات حساب مشتری را دریافت کنند و در غیر این صورت جرم «فیشینگ» محرز می شود.

هفته گذشته یکی از کارشناسان امنیت سایبری، دست خواننده رپ را که از آمریکا با راه اندازی سایت شرط بندی دستش در جیب مردم ایران است رو کرد. گردانندگان سایت این خواننده رپ، اطلاعات حساب 6 هزار کاربر سایت قمار را ذخیره کرده بودند تا هکرهای سایت در وقت مقتضی از خجالت همه حساب ها دربیایند و آنها را خالی کنند. آقای قمارباز بعد از این خرابکاری و انتشار لیست حساب های ذخیره شده، موقتا نشانی سایت قمارش را از دسترس خارج کرد و در بیو پیجش فقط همین عنوان بود: رپر!

*شارژ حساب در سایت آن ور آبی، کد فعال سازی از اپلیکیشن داخلی!

هر چه پیش می رویم ماجرا جالب تر می شود.از فیشینگ و احتمال حمله هکرها می گذریم و مرحله بعد را مرور می کنیم. همه اطلاعات کارتتان از رمز دوم و تاریخ اعتبار تا سی وی وی تو را وارد می کنید. قدرت انتخاب دارید و می توانید از سوئیچ هر بانکی که می خواهید استفاده کنید و منعی در کار نیست! دکمه پرداخت را که می زنید، چند ثانیه بعد، یکی از اپلیکیشن های پرداخت، کد فعال سازی را برای شما ارسال می شود. اپلکیشن پرداخت، درپیامکی با این عنوان:«این کد مخصوص اپلیکیشن … است و جهت حفظ امنیت خود به هیچ وجه آن را دراختیار شخص یا برنامه دیگری قرار ندهید.» به شما هشدار می دهد و ظاهرا مسئولیت پذیری شبکه های پرداخت در قبال این تراکنش های غیر مجاز به همین پیامک ختم می شود.

*شگرد قماربازان؛ درگاه اجاره ای و حساب های اجاره ای 

برای اطمینان از روند شارژ حساب در سایت های شرط بندی و اتصال آنها به درگاه های بانکی به چند سایت دیگر هم سر می زنیم. پنل همه سایت های شرط بندی که در خارج  ازایران و از کشور ترکیه، اسپانیا و آمریکا اداره می شود و از صفر تا صد آن غیرقانونی است به راحتی هر چه تمام به درگاه های بانکی داخل ایران متصل می شود. روش شارژ حساب در سه سایت از طریق کارت به کارت بود و دو سایت هم از درگاه رسمی بانکی استفاده کرده اند. بررسی و مشاهدات عینی نشان می دهد که سایت های شرط بندی برای تکمیل کردن چرخه جذب کاربر و شارژ حساب از دو روش درگاه های اجاره ای بانکی و روش کارت به کارت استفاده می کنند که هر دوی این روش ها پر از اما و اگر است.

*شاه بیت مبارزه با سایت های قمار چیست؟

این روزها که همه نهادها و سازمان ها از مبارزه با سایت های شرط بندی می گویند، می دانند شاه بیت مبارزه با فعالیت این سایت ها، قطع کردن بازوی مالی آنهاست؟ ماجرای استفاده سایت های شرط بندی از درگاه های اجاره ای برای پرداخت های بانکی چیست؟

برای پاسخ به این سوال مراحل دریافت درگاه بانکی را مرور می کنیم.هر سایت تجاری برای گرفتن درگاه بانکی باید «اینماد» داشته باشد. اینماد؛ یک تاییدیه برای فروشگاه های اینترنتی است که مرکز توسعه تجارت الکترونیک وزارت صنعت و معدن مسئول اعطای آن است. اینماد تضمین کننده قانونی بودن فعالیت یک وب سایت تجاری است.

 سایت های خرید و فروش اینترنتی بعد از گرفتن اینماد از وزارت صمت، مجاز به دریافت درگاه بانکی از شبکه های پرداختی می شوند.شبکه های پرداخت در این مرحله یعنی دادن درگاه بانکی حساسیت به خرج می دهند و قوانین سفت و سختی دارند، اما این هفت خان رستم  به مرحله تایید شرکت و اعطای درگاه بانکی ختم می شود و بسیاری از صاحبان کسب و کارهای اینترنتی بعد از گرفتن اینماد و درگاه به حال خود رها می شوند و نظارتی برفعالیت اقتصادی مجازی آنها وجود ندارد.

*پیشنهادهای وسوسه انگیز سایت شرط بندی برای اجاره درگاه ؛ 30 میلیون به بالا در هر روز

اما رابطه سایت های شرط بندی با سایت های خرید و فروش اینترنتی و درگاه های بانکی این سایت ها چیست؟ سایت های شرط بندی برای استفاده از درگاه های رسمی بانکی از دو شگرد استفاده می کنند، در شگرد اول آدم هایشان در ایران در پوشش سایت خرید و فروش کالا مثلا صنایع دستی، ثبت شرکت می کنند، اینماد می گیرند و در مرحله بعد درخواست درگاه بانکی می کنند. درگاه بانکی که گرفتند برای حفظ ظاهر، مدت کوتاهی همان کالایی که برای فروش اینترنتی آن درگاه گرفته اند را می فروشند. اما  آب ها که از آسیاب افتاد و از دایره نظارت های بانکی خارج شدند، تغییر کاربری می دهند و بی سر و صدا و با خیال راحت از درگاه بانکی برای تراکنش های سایت شرط بندی استفاده می کنند.

البته دربیشترمواقع سایت های شرط بندی برای ثبت شرکت صوری و گرفتن درگاه بانکی هم به خودشان زحمت نمی دهند. سراغ سایت هایی می روند که درگاه بانکی دارند، اما شناخته شده نیستند و کاسبی شان تعریفی ندارد. با مبالغ بالا و وسوسه انگیز درگاه های بانکی این سایت ها را اجاره می کنند. رقم های اجاره این درگاه های بانکی در هر روز گاهی به 30 میلیون یا بیشترهم می رسد.

ابهام های بسیاری در این خصوص مطرح است. اینکه چرا سایت های شرط بندی با خیال راحت از درگاه های بانکی اجاره ای برای تراکنش های مالی استفاده می کنند؟ حساسیت و سخت گیری بانک ها و شبکه های پرداخت درهمان مرحله اعطای درگاه بانکی متوقف می شود و شواهد نشان می دهد ساختار نظارتی بر فعالان اقتصادی مجازی بعد از صدورمجوزدرگاه بانکی ضعیف است.

*آقای بانک مرکزی!این تراکنش ها عادی است؟

حالا سوال اینجاست که آیا می توان در بین صدها درگاه بانکی اجاره ای، درگاه های بانکی اجاره ای مورد استفاده سایت های شرط بندی را شناسایی کرد؟ کارشناسان معتقدند شناسایی این درگاه های بانکی کار سختی نیست. «علیرضا سفیدپور»؛ کارشناس حوزه بانکداری الکترونیک می گوید:«برای مقابله با سایت‌های قمار و شرط‌بندی،‌ باید سامانه‌های ردیابی عملکرد مالی درگاه‌های اجاره‌ای را ایجاد و تقویت کنیم.»

یکی از کارشناسان امنیت شبکه هم می گوید:«مگر چند تجارت بزرگ اینترنتی با تراکنش های بالا در ایران داریم؟ منطقی نیست سایت خرید و فروش صنایع دستی که تعداد تراکنش های روزانه اش از 200 تراکنش بالاتر نمی رفته، خواب نما شود و چنان تحولی در کسب و کارش ایجاد شود که تعداد تراکنش هایش از 200 عدد به چند هزار تراکنش برسد. آن هم در ساعت های مشخصی  از 11 شب تا 3 صبح سیل تراکنش با مبالغ مختلف از 10 هزار تومان تا 20 میلیون تومان از طریق درگاه های بانکی این سایت به شبکه بانکی سرریز شود!»

*شما تاکسی نیستید!این پول سیاه است

چند سال از فعالیت سایت های شرط بندی می گذرد و روزانه میلیاردها تومان پول سیاه حاصل از این قمار آنلاین که نتیجه فروپاشی اقتصادی و فرهنگی صدها خانواده است، از کشور خارج می شود و سود قابل توجهی از تراکنش های مالی این سایت ها نصیب اپلیکیشن های پرداخت می شود.آیا شبکه های پرداخت خود را در حکم تاکسی می بینند که وظیفه شان فقط سوار کردن مسافر و رساندنشان به مقصد است و مهم نیست چه کسی را سوار می کنند و به کجا می برند؟! دیروز معاون معاون فناوری های نوین بانک مرکزی اطلاعات 70 هزار قمارباز شناسایی شده توسط سامانه هوشمند کشف جرایم مالی شبکه پرداخت را شناسایی کرده و به مراجع قضایی ارسال کرده است، اما این 70 هزار نفر از طریق شبکه های پرداخت بانکی در سایت قمار بازی می کنند.

در ماده 710 قانون مجازات اسلامی که به تازگی در قالب طرح مبارزه با قمار آنلاین در مجلس تصویب شده گفته شده هر یک از ارایه دهندگان خدمات ارتباطی با خدمات پرداخت یا عملیات بانکداری الکترونیکی که از وقوع جرایم  در بستر خدمات ارایه شده از سوی آنها مطلع شوند مکلفند مراتب را فورا به مراجع قضایی اطلاع دهند، در غیر این صورت علاوه بر ضبط عواید ناشی از جرم به جزای نقدی درجه 3 و در صورت تکرار به جزای نقدی درجه 2 و در مرتبه سوم به تعطیلی از یک تا سه سال محکوم خواهند شد.

باید دید این قانون چقدر ضمانت اجرایی دارد و مسئولان بانکی و شبکه های پرداخت را پاسخگو می کند؟

*جولان کارچاق کن های قمارباز در ایران و کارت های اجاره ای

استفاده از حساب های اجاره ای، شگرد دوم و مهم سایت های شرط بندی برای جا به جایی پول و انجام تراکنش ها در سایت های شرط بندی است.قماربازان در ایران شبکه بازاریابی کارت اجاره ای دارند، سراغ کسانی می روند که  اطلاعی از فعالیت سایت قمار و غیرقانونی بودنش ندارند و اوضاع مالی شان خوب نیست. یا اینکه از همه چیز با خبرند اما طمع پول بی دردسر باعث می شود کارت بانکی و مدارک شان را دودستی تقدیم قماربازها کنند و ماهی چند میلیون تومان به جیب بزنند، بی خبر از پول سیاهی که قرار است با حساب های بانکی آنها شسته شود.

*به راحتی درگاه بانکی شخصی بگیرید حتی اگر کارتن خواب هستید!

سقف جا به جایی پول در روش کارت به کارت بین 3 تا 6 میلیون تومان در روز است و این مبلغ کفاف تراکنش های چند صد میلیونی روزانه سایت های شرط بندی را نمی دهد. چاره کار چیست؟ کارچاق کن های سایت شرط بندی در ایران با مدارک صاحبان حساب های اجاره ای از شرکت های پرداخت، درگاه پرداخت اینترنتی شخصی دریافت می کنند. بعضی از شبکه های پرداخت به راحتی و بدون اعتبارسنجی مشتری، به او درگاه پرداخت شخصی می دهند. یعنی همزمان یک کارتن خواب، مهندس نرم افزار یا یک دانشجو یا حتی یک زن خانه دار می تواند درگاه پرداخت اینترنتی بگیرد و روزانه 100 میلیون تراکنش داشته باشد!

*شبکه پرداخت را پاسخگو کنید و  آب را از سرچشمه ببندید!

مسئولان شبکه های پرداخت ادعا می کنند از آنجا که بیشتر تراکنش های سایت های قمار از طریق کارت های اجاره ای انجام می شود، شناسایی این تراکنش ها کار سختی است. در حالی که یکی از اصلی ترین چالش ها در عدم موفقیت مبارزه با سایت های شرط بندی در همین مرحله نهفته است. بانک مرکزی با پاسخگو کردن شبکه های پرداخت و با ارائه راهکارهای حقوقی و قانونی و برطرف کردن ضعف نظارتی به راحتی می تواند آب را از سرچشمه ببندد!

ماجرا پیچیده تر می شود. حالا دریافت درگاه های پرداخت شخصی بدون نظارت را کنار هوشمندی گردانندگان سایت های شرط بندی بگذارید. پدرخوانده های سایت های شرط بندی در اسپانیا از خلاهای حقوقی و قانونی بانکی در ایران با خبرند و با طراحی درگاه بانکی به نام پارسی گرام، شبکه پرداخت کارت به کارت را شبیه سازی کرده اند. وقتی وارد سایت شرط بندی می شوید درگاه پارسی گرام اطلاعات حساب بانکی شما را دریافت می کند و با یک ربات نرم افزاری،انتقال بانکی را از طریق اپلیکیشن های واسط انجام می دهد.

البته در این مرحله نباید نقش شبکه فنی سازماندهی شده گردانندگان سایت قمار در ایران را هم نادیده گرفت. افرادی که در پوشش شرکت های صوری در ایران، سرور اجاره می کنند تا پرداخت های بانکی از بستر برنامه تقلبی پارسی گرام با کمک این سرورها  به راحتی انجام شود. اینطور می شود که پارسی گرام با سوء استفاده از خلاهای نظام بانکی به راحتی شاپرک را دور می زند و بعضی از اپ های ایرانی هم خواسته یا ناخواسته در ساز و کار مالی و تراکنش های مالی سایت های شرط بندی نقش دارند.

*چه کسی می تواند غائله سایت های شرط بندی را مختومه کند؟

پویان مختاری ها، ساشا سبحانی ها و شاخ های اینستاگرام با تکیه بر روش های تبلیغاتی، جذب مخاطب که  خان اول سایت های شرط بندی است را با موفقیت پشت سر می گذرانند و   جوانان ناآگاه را به غلط مجاب می کنند که راه حل کسب در آمد بدون دردسر، عضویت در سایت قمار است.

 هزاران جوان وارد سایت قمار می شوند اما سوال اینجاست که اگر امکان انتقال پول از طریق درگاه های ناامن بانکی در سایت های شرط بندی وجود نداشته باشد، اگر بانک مرکزی با اعمال راهکارها و برطرف کردن ضعف های نظارتی در شبکه بانکی، مانع واسطه شدن شبکه های پرداخت شود و در یک کلام اگر بازوی مالی سایت های شرط بندی را قطع کنند بازهم بساطی برای قماربازان باقی می ماند؟/دکتر مهدی صادقی سردبیر نبض بانک/

بدون شک غائله سایت های غیرقانونی قمار و شرط بندی و خروج میلیاردی ارز از کشور و همه تبعات تلخش تنها با تصمیمات قاطعانه بانک مرکزی برای همیشه مختومه می شود.