در مورد اركان بانك مرکزی و وظایف آن ها در نبض بانک بیشتر بخوانید
اركان بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران به شرح زير می‌باشد:
1. مجمع عمومی
2. شورای پول و اعتبار
3. هيات عامل
4. هيات نظارت اندوخته اسكناس
5. هيات ناظر
حال ذيلاً به تشكيلات ساختاری و وظايف هر يك از اركان فوق الذكر می پردازيم:
1 – مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران
اعضای اين مجمع متشكل است از:
-
-
رئيس جمهور (رياست مجمع)
-
-
-
وزير امور اقتصادی و دارايی
-
-
-
رئيس سازمان مديريت و برنامه‌ريزی کشور
-
-
-
وزير بازرگانی
-
-
-
و يک نفر از وزرا به انتخاب هيأت وزيران
-
تبصره 1: رئيس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران به پيشنهاد رئيس جمهور و بعداز تائيد مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران با حکم رئيس جمهور منصوبمی‌گردد.
تبصره 2: قائم مقام بانک مرکزی به پيشنهاد رئيس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامیايران و پس از تائيد مجمع عمومی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران با حکم رئيس جمهورمنصوب می‌شود.
وظايف مجمع عمومی:
-
-
رسيدگی و تصويب ترازنامه بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران
-
-
-
رسيدگی و اتخاد تصميم نهايی نسبت به گزارشهای هيات نظار
-
-
-
رسيدگی و اتخاذ تصميم درباره پيشنهاد تقسيم سود ويژه بانك
-
-
-
انتخاب اعضای هيات نظار به پيشنهاد وزير امور اقتصادی و دارايی
-
-
-
ساير وظايفی كه طبق مقررات اين قانون به عهده مجمع عمومی گذارده شدهاست.
-
– 2 شورای پول و اعتبار
اعضای اين شورا عبارتند از:
-
-
وزير امور اقتصادی و دارائی يا معاون وی
-
-
-
رئيس كل بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران
-
-
-
رئيس سازمان مديريت و برنامه‌ريزی کشور يا معاون وی
-
-
-
دو تن از وزرا به انتخاب هيأت وزيران
-
-
-
وزير بازرگانی
-
-
-
دو نفر کارشناس و متخصص پولی و بانکی به پيشنهاد رئيس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران و تائيد رياست جمهوری
-
-
-
دادستان کل کشور يا معاون وی
-
-
-
رئيس اتاق بازرگانی و صنايع و معادن
-
-
-
رئيس اتاق تعاون
-
-
-
نمايندگان کميسيونهای “امور اقتصادی” و ” برنامه و بودجه و محاسبات” مجلس شورایاسلامی (هر کدام يک نفر) به عنوان ناظر با انتخاب مجلس
-
رياست شورا بر عهده رئيس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ايران خواهد بود.
وظايف و اختيارات شورای پول واعتبار
شورای پول و اعتبار به منظور مطالعه و اتخاذ تصميم درباره سياست كلی بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران و نظارت بر امور پولی و بانكی كشور عهده دار وظايف زيراست:
-
-
رسيدگی و تصويب سازمان و بودجه و مقررات استخدامی و آيين نامه های داخلی بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران
-
-
-
رسيدگی و اظهار نظر نسبت به ترازنامه بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران جهت طرحدر مجمع عمومی
-
-
-
رسيدگی و تصويب آيين نامه های مذكور در قانون پولی و بانكی
-
-
-
اظهارنظر در مسايل بانكی، پولی و اعتباری كشور و همچنين اظهار نظر نسبت بهلوايح مربـوط به وام يا تضمين اعتبار و هر موضوع ديگری كه از طرف دولت به شوراارجاع می شود.
-
-
-
ارائه نظر مشورتی و توصيه به دولت در مسائل بانكی، پولی و اعتباری كشور كه بهنظر شورا در وضعيت اقتصادی وبويژه در سياست اعتباری كشور موثر خواهد بود.
-
-
-
اظهار نظر درباره هر موضوعی كه از طرف رئيس كل بانك مركزی جمهوری اسلامی ايراندر حدود قانون به شورای مذكور عرضه می گردد.
-
3- هيات عامل
هيات عامل بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران مركب است از:
-
-
رئيس كل
-
-
-
قائم مقام
-
-
-
دبيركل بانك
-
-
-
سه نفر معاون
-
وظايف و اختيارات هيات عامل
الف- رئيس كل بانك مركزی جمهوری ايران بعنوان بالاترين مقام اجرايی و اداری عهدهدار كليه امور بانك به استثناء وظايفی است كه به موجب قانون پولی و بانكی و اصلاحيههای بعدی به عهده اركان بانك گذارده شده است. همچنين وی مسؤول حسن اداره امور بانكو موظف به اجرای قوانين و آيين نامه های مربوط به آن می باشد. رئيس كل بانك نمايندهبانك در كليه مراجع رسمی داخلی و خارجی با حق توكيل می باشد.رئيس کل بانک مرکزیجمهوری اسلامی ايران به پيشنهاد رئيس جمهور و بعد از تائيد مجمع عمومی بانک مرکزیجمهوری اسلامی ايران با حکم رئيس جمهور منصوب می‌گردد
ب-قائم مقام رئيس كل بانك به پيشنهاد وزير امور اقتصادی ودارايی، تائيد مجمع عمومی بانكها و تصويب هيات دولت تعيين می شود. اختيارات قائممقام از طرف رئيس كل بانك تعيين می شود و در صورت غيبت يا استعفا يا معذوريت يا فوتوی، قائم مقام دارای كليه اختيارات رئيس كل می باشد.
ج-دبيركل بانك به پيشنهاد رئيس كل بانك مركزی و تصـويب مجـمععمومی منصوب می گردد و سرپرستی دبيرخانه شورای پول و اعتبار را نيز به عهده دارد وهمچنين دادستان هيأت انتظامی بانک‌ها می‌باشد.
د-معاونان بانك از طرف رئيس كل بانك مركزی جمهوری اسلامیايران منصوب و وظايف آنان بوسيله نامبرده تعيين می‌شود.
-4هيات نظارت اندوخته اسكناس
-
-
هيات نظارت اندوخته اسكناس از افراد زير تشكيل می شود:
-
-
-
رئيس كل بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران يا معاون او
-
-
-
دو نماينده مجلس شورای اسلامی به انتخاب مجلس
-
-
-
دادستان كل كشور يا معاون او
-
-
-
خزانه دار كل كشور
-
-
-
رئيس كل ديوان محاسبات
-
-
-
رئيس هيات نظار
-
وظايف هيات نظارت اندوخته اسكناس
هيات نظارت اندوخته اسكناس عهده دار نظارت بر حسن اجرای مفاد ماده پنج قانونپولی و بانكی كشور از طريق تحويل و نگهداری اسكناسهای چاپ شده و همچنين نگاهداریحساب دارايی های موضوع ماده 5 قانون فوق الذكر و صورت جواهرات ملی و تنظيم مقرراتمربوط به نمايش و نظارت بر ورود و خروج آنها از خزانه بانك و به علاوه نظارت برمعدوم كردن اسكناس هايی كه بايد از جريان خارج شود، می باشد.
5 – هيات ناظر
هيات ناظر مركب از يك نفر رئيس و چهار نفر عضو از ميان حسابرسان خبره يا افرادمطلع در امور حسابداری و يا بانكی با داشتن حداقل ده سال سابقه كار است كه بهپيشنهاد وزير امور اقتصادی و دارايی و تصويب مجمع عمومی برای مدت 2 سال انتخاب میشوند و انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
وظايف هيات نظار
-
-
هيات ناظر مسئول رسيدگی به حسابها و تعهدات بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران است كه نسبت به صحـت اين حسابها و تعهدات اظهار نظر می كند.
-
-
-
رسيدگی به ترازنامه پايان سال بانك مركزی جمهوری اسلامی ايران و تهيه گزارشبرای مجمع عمومی سالانه
-
-
-
رسيدگی به صورت ريز دارايی ها و بدهی ها و خلاصه حسابهای بانك و گواهی آنهابرای انتشار
-
-
-
رسيدگی به عمليات بانك از لحاظ انطباق آنها با موازين قانونی
-
