آیا بیت کوین حباب قیمت دارد؟
به گزارش «نبض‌بانک»؛هر بار که حباب بیت کوین می ترکد، حباب دیگری جایگزین آن می‌شود. همین تکرار زیاد باعث شده که ماجرای بیت کوین نسبت به حباب‌های بزرگ گذشته رابطه‌ای غیر‌منطقی باشد.
تا به حال حباب‌های امواج دریا را که به ساحل می‌نشینند دیده‌اید. حباب‌های صابون را چطور؟ همان‌طور که می‌دانید، درون این حباب‌ها خالی است و جز هوا چیزی ندارد و با یک تماس کوچک با انگشت یا سطح دیگر، به راحتی می‌ترکد. در این مطلب می‌خواهیم بدانیم حباب بیت‌کوین چیست و چه موقع حباب قیمتی بیت‌کوین می‌ترکد؟ ابتدا معنای لغوی حباب را در بازار‌های مالی توضیح می‌دهیم و سپس نظر بعضی افراد تأثیر‌گذار در بازار سرمایه را در مورد حباب بیت‌کوین بیان می‌کنیم.
حباب بیت کوین
مایکل هارنت (Michael Hartnett)، رئیس امنیت بانک‌های امریکا، گفته است که بیت‌کوین مادر همه حباب‌ها است.
اما به نظر می‌رسد تنها دلیل او برای این تشخیص، مقدار و سرعت رشد قیمت بیت‌کوین بوده است.
شرکت سرمایه‌گذاری Man Group نیز گفته است:
هر بار که حباب بیت‌کوین می‌ترکد، حباب دیگری جایگزین آن می‌شود. همین تکرار زیاد باعث شده که ماجرای بیت‌کوین نسبت به حباب‌های بزرگ گذشته رابطه‌ای غیر‌منطقی باشد.
این حرف شرکت Man Group نسبت به حرف مایکل هارنت قابل پذیرش‌تر است؛ زیرا از رشد غیر‌منطقی صحبت کرده‌اند. اما باز هم به نظر می‌رسد آنها هم عقیده دارند قیمت بیت‌کوین حباب است.
معنای لغوی حباب چیست؟
ابتدا بیایید معنی واژه حباب را در فرهنگ لغت‌های مالی مختلف ببینیم:
فرهنگ Investopedia: وقتی می‌گوییم یک دارایی حباب دارد که آن دارایی با قیمتی معامله شود که از ارزش ذاتی‌اش بیشتر است؛ یعنی قیمت با بنیان آن دارایی همخوانی ندارد.
فرهنگ Nasdaq: حباب یعنی قیمت یک دارایی تا سطح قابل‌توجهی بالاتر از ارزش بنیادی آن دارایی باشد.
Wikipedia: حباب وضعیتی است که در آن، قیمت یک دارایی بر اساس نظرات غیرواقعی و متناقض درباره آینده به وجود می‌آید و باعث می‌شود قیمت دارایی بسیار بالاتر از ارزش ذاتی آن دارایی باشد.
با توجه به نکته مشترک در هر سه تعریف، یک دارایی وقتی در حباب است که قیمت آن بدون ارتباط به ارزش ذاتی و بنیادی آن دارایی افزایش یابد.
حال سؤالی که پیش می‌آید این است که ارزش ذاتی بیت‌کوین چیست؟ هنوز هیچ کس نمی‌داند. الآن ما با یک فناوری جوان روبه‌رو هستیم که تقاضا برای آن در حال افزایش است. موارد استفاده از این فناوری در آینده هنوز مشخص نیست و جایگاه آن در اکوسیستم مالی نیز نامشخص است. معیارهای ناآشنا و ویژگی‌های منحصربه‌فرد در سرمایه‌گذاری بیت کوین، استفاده از تکنیک‌های سنتی ارزیابی را غیرممکن می‌کند.
بنابراین هر کسی که در مورد حباب قیمتی بیت‌کوین صحبت می‌کند، فقط بر اساس ارزش ذاتی آن قضاوتی ارائه می‌دهد اما هیچ وقت، کسی محاسبات خود یا حتی عدد درست این ارزش ذاتی را منتشر نکرده است.
مفهوم اجتماعی حباب چیست؟
رابرت شیلر (Robert Schiller)، اقتصاددان، می‌گوید:
حباب، یک اپیدمی اجتماعی است که واسطه انتقال آن، تحرکات قیمت است.
رابرت شیلر از واژه اپیدمی استفاده کرده که بیانگر گسترش عمومی است.
کلیف آسنِس (Cliff Asness)، بنیانگذار شرکت مدیریت سرمایه AQR، در مقاله‌ای که سال ۲۰۱۴ برای مؤسسه CFA نوشته بود گفت:
حتی اگر طرفدار این بازار نباشید متوجه می‌شوید که واژه حباب برای این بازار بیش از حد استفاده می‌شود و اگر طرفدار بازار هستید که فقط از این واژه باید در وان حمام استفاده کنید.
اکثر سرمایه‌گذاران حرفه‌ای قسمتی از سبد دارایی‌های خود را به بیت‌کوین اختصاص داده‌اند؛ چطور می‌خواهید روی آن قیمت بگذارید؟
ارزش بنیادی کالایی که ارزش آن با کاهش ارز، پایین نیاید و عواقب اقتصاد ضعیف را متحمل نشود، چیست؟ ارزش ذاتی یک فناوری که به شما امکان اشتراک اطلاعات قابل حسابرسی (auditable)، تغییرناپذیر (mutable) و مقاوم در برابر سانسور را می‌دهد، چیست؟ چگونه می‌توان یک سطح قیمت پایه را به یک توکن رمزگذاری اختصاص داد که علاوه بر همه این ویژگی‌ها می‌تواند به عنوان روشی جدید برای پرداخت و ذخیره ارزش مورد استفاده قرار گیرد؟
برای اینکه بگوییم بیت‌کوین یک حباب است، باید حرکت قیمتی آن با ارزش اساسی آن ارتباط نداشته باشد. با توجه به افزایش بسیار زیاد عرضه دلار در زمان رکودهای گسترده ناشی از بیماری کرونا و تورم ناشی از آن، می‌توان ادعا کرد که ارزش اساسی بیت‌کوین به سرعت در حال افزایش است؛ چون می‌تواند جلوی هرج و مرج‌های اقتصادی را بگیرد.
آیا بیت‌کوین ضد حباب است؟
همچنین می‌توان ادعا کرد که بیت‌کوین ضد حباب است و قیمت آن به دلیل حباب در سایر نقاط اقتصاد در حال افزایش است. سرمایه‌گذاران بسیاری در پاسخ به حباب گسترده‌ای که در اوراق قرضه حاکمیتی می‌بینند، بیت‌کوین می‌خرند و به اعتقاد آنها دولت با چاپ پول سعی در خنثی‌سازی آن خواهد داشت.
برای درک ذات ضد حباب بیت کوین، تصور کنید که ارزش بنیادی بیت‌کوین چه خواهد شد اگر بانک مرکزی که پول چاپ کند یا دولتی که بخواهد موجودی حساب افراد را نگهداری کند و بدون ترس به حساب افراد سرک بکشد، نداشته باشیم.
بنابراین، قبل از اینکه بیت‌کوین را به حباب بودن متهم کنیم، قبل از اینکه به این نتیجه برسیم که قیمت فعلی آن به هیچ وجه منعکس‌کننده کاربرد بالقوه آن در جهان آشفته و نامطمئن نیست، بگذارید از خود بپرسیم که بیت‌کوین قرار است به کجا برسد و چه تغییراتی در جهان ایجاد کند؟
هیچ کدام از این صحبت‌ها به این معنی نیست که قیمت بیت‌کوین ریزش ندارد، بلکه در بازار سرمایه همه چیز ممکن است. اگر کاهش قیمتی رخ دهد، ممکن است به سرعت قیمت ریزش کند. اما به این معنی هم نیست که هر افزایش قیمتی را حباب بیت‌کوین بنامیم و ریزش آن را ترکیدن حباب. حباب‌ها مربوط به قیمت نیستند بلکه مربوط به قیمت نسبت به ارزش هستند.
کاهش ارزش دلار، ترس از تورم و نرخ سود‌های پایین، باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران پول نقد خود را در دارایی‌های پربازده‌تر مثل طلا و بیت‌کوین سرمایه‌گذاری کنند. اما آیا اگر ناگهان بیت‌کوین ۲۰ درصد سقوط کند، باز هم سرمایه‌گذاران دارایی خود را در بیت‌کوین نگه می‌دارند؟
بعضی از صحبت‌های سرمایه‌گذاران
جاناتان رافر (Jonathan Ruffer)، رئیس شرکت سرمایه‌گذاری Ruffer می‌گوید:
ما مدت‌ها است که بیت‌کوین را زیر نظر داریم و به نظرمان موجودیتی بی‌نظیر برای ذخیره ارزش است که بعضی مزیت‌های طلا و فناوری را با هم ترکیب کرده است.
استراتژیست‌های شرکت مدیریت سرمایه USB می‌گویند:
از نظر ما ارزهای دیجیتال با توجه به نوسانات زیاد و کاهش قیمت‌های شدید گذشته، ممکن است برای بعضی سرمایه‌گذاران جذاب باشند اما گزینه مناسبی برای یک دارایی امن نیستند و لزوماً هم به تنوع سبد دارایی کمکی نمی‌کنند.
جف کوری (Jeff Currie)، رئیس جهانی تحقیقات کالای گلدمن ساکس در یک مصاحبه در برنامه Coin Rush CNBC گفت که بازار ارزهای دیجیتال در حال بالغ شدن است اما هنوز راه زیادی پیش رو دارد. او گفت که فکر می‌کند تقریباً یک درصد از حجم بازار بیت‌کوین در اختیار مؤسسه‌های سرمایه‌گذاری است.
سخن پایانی
با توجه به صحبت‌های متفاوتی که در مورد بیت‌کوین وجود دارد، همچنین به خاطر نوظهور بودن این فناوری و عدم شناخت بخش وسیعی از جامعه نسبت به این ارز دیجیتال، نمی‌توان قیمت ذاتی و بنیادی این ارز را مشخص کرد و بنابراین کسی هم نمی‌تواند مشخصاً بگوید که این قیمت فعلی حباب است یا نه.
به هر حال صحبت‌های ضد و نقیض در این زمینه زیاد است اما هیچ کس با معیارهای عددی نتوانسته مشخص کند که ارزش بیت‌کوین چقدر است و چه مقدار بیشتر از آن حباب قیمتی بیت‌کوین است.
