تصویری شفاف از بزرگترین بانک دولتی کشور + جداول
بانک ملی در سال 97 با 296 هزار میلیاردتومان سپرده 14.2 درصد از کل سپردههای بانکی و 11.4 درصد از مانده کل تسهیلات اعطایی شبکه بانکی را در اختیار دارد.
به گزارش «نبضبانک»؛
صورت مالی بانکهای دولتی به دلیل رویه نانوشتهای هیچگاه منتشر نمیشد و فقط چند عدد کلی آن در خبر روابط عمومی بانکها به نقل از مدیران بانکهای دولتی اعلام میشد.
همین مساله موجب شده بود که هیچ تصویر دقیقی از وضعیت بانکهای دولتی در دست نباشد و این بانکها هیچگاه در ارزیابی عملکرد شبکه بانکی قرار نگیرد. جداول زیر برگرفته از صورت مالی سال 1397 بانک ملی است که میتواند تصویری شفافتر از وضعیتی بانک ملی به عنوان بزرگترین بانک کشور را نشان دهد.
مجموع سپردههای بانک ملی در سال 97 به عدد 296 هزار و 618 میلیارد تومان میرسد که از این میزان 68 هزار و 528 میلیارد تومان سپرده جاری و 228 هزار و 90 میلیارد تومان آن سپرده سرمایهگذاری مدتدار است.
در مقابل مانده تسهیلات اعطایی این بانک به بخش غیردولتی 158 هزار و 351 میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 96 معادل 29.6 درصد رشد داشته است. در کنار این رقم، در ترازنامه بانک، 1794 میلیارد تومان تسهیلات به بخش دولتی قید شده اما در یادداشتهای توضیحی صورت مالی مشخص میشود که اصل مانده تسهیلات اعطایی بانک ملی به دولت معادل 16 هزار و 169 میلیارد تومان است که این رقم در سرفصل مطالبات از دولت قرار گرفته است.
در سرفصل مطالبات از دولت، 16 هزار و 169 میلیارد تومان اصل مانده تسهیلات، 13 هزار و 843 میلیارد تومان سود و کارمزد، 26 هزار و 927 میلیارد تومان وجه التزام (جریمه دیرکرد)، 6 هزار و 65 میلیارد تومان سود سالهای آتی و 758 میلیارد تومان ذخیره مطالبات مشکوکالوصول در نظر گرفته شده که مجموع مطالبات از دولت را به 50 هزار میلیارد تومان رسانده است.
بدهی ریالی بانک ملی به بانک مرکزی معادل 1639 میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 96 بیش از 360 درصد کاهش نشان میدهد. این بانک عاملیت 9530 میلیارد تومان تسهیلات صندوق توسعه ملی را هم داشته است.
* ارقام به میلیارد تومان/ ارقام به میلیارد تومان
عنوان | سال 97 | درصد تغییر |
*بدهی به بانکها و موسسات اعتباری | 39،090 | 79+ |
بدهی ریالی به بانک مرکزی | 1،639 | 360.6- |
تسهیلات دریافتی از صندوق توسعه ملی | 9،530 | 76.6+ |
سپرده ارزی مدتدار | 6،583 | 87.3+ |
بدهی بابت تعهدات ایفا نشده ارزی | 1،298 | 0 |
*کل سپردهها | 296،618 | 29.2+ |
سپردههای جاری و پسانداز | 68،528 | 53.2+ |
سپردههای سرمایهگذاری مدتدار | 228،090 | 23.4+ |
مطالبات از بانکها و موسسات اعتباری | 30،897 | 58+ |
مطالبات از دولت | 50،116 | 21.1+ |
تسهیلات اعطایی به بخش دولتی | 1،794 | 72.2+ |
تسهیلات اعطایی به بخش غیردولتی | 158،351 | 29.6+ |
سرمایهگذاری در سهام و سایر اوراق بهادار | 12،027 | 12.7+ |
حسابهای دریافتنی | 7،705 | 21+ |
دارایی ثابت مشهود | 13،174 | 8.7- |
دارایی نامشهود | 200 | 5.8+ |
سپرده قانونی | 31،919 | 1.7- |
سایر داراییها | 14،089 | 39.6+ |
سرمایه | 19،856 | _ |
زیان انباشته | 35،537 | 17.5+ |
جمع داراییها | 352،616 | 33.1+ |
در سال 97 مجموع سپردههای بانک ملی معادل 14.2 درصد از کل سپردهها در شبکه بانکی است. همچنین نسبت مانده تسهیلات اعطایی این بانک به مانده تسهیلات اعطایی کل بانکها به 11.6 درصد میرسد. یعنی از کل وامهایی که بانکها پرداخت کردهاند، 11.6 درصد آن متعلق به بانک ملی است.
علاوه بر این از مجموع بدهی بانکها به بانک مرکزی در سال 97 فقط 1.1 درصد آن متعلق به بانک ملی است.
* وضعیت بانک ملی در مقیاس شبکه بانکی
عنوان | درصد |
نسبت سپردههای بانک ملی به کل سپردههای شبکه بانکی | 14.2 |
نسبت مانده تسهیلات اعطایی بانک ملی به مانده تسهیلات اعطایی شبکه بانکی | 11.6 |
نسبت کل دارایی بانک ملی به دارایی کل شبکه بانکی | 9.7 |
سهم بانک ملی از کل سپرده قانونی شبکه بانکی نزد بانک مرکزی | 16.3 |
نسبت بدهی بانک ملی به بانک مرکزی به کل بدهی بانکها به بانک مرکزی | 1.1 |
* ثبت زیان 4820 میلیارد تومانی در سال 97
در بخش صورت سود و زیان، بانک ملی با زیان 4820 میلیارد تومانی در سال 97 مواجه شده است که بخش عمده این زیان ناشی از سود مازاد علیالحساب پرداختی به سپردهگذاران است. در حالی که بانک 25 هزار و 913 میلیارد تومان درآمد از محل اعطای تسهیلات و سرمایهگذاری بهدست آورده است، 29 هزار میلیارد و 890 میلیارد تومان سود علیالحساب به سپردهگذاران سود پرداخت کرده است.
تعیین نرخهای ثابت سود برای سپردهها برخلاف رویکرد قانون بانکداری بدون ربا باعث شده که بانکها در هر شرایطی و حتی در صورت عدم تحقق سود مورد انتظار، به صورت قطعی سود به سپردهها بپردازند و همین مساله نقضکننده اساس بانکداری بدون ربا است.
حجم کل زیان انباشته بانک ملی در پایان سال 97 به رقم 35 هزار و 537 میلیارد تومان رسیده که معادل 178.9 درصد کل سرمایه این بانک است.
به نظر میرسد عدم ایفای تعهدات دولت به بانک ملی و تعیین نرخ سود ثابت و فراتر از توان بانکها ازجمله دلیل اصلی رشد زیان در صورت مالی بانک ملی بوده است.
*صورت سود و زیان/ ارقام به میلیارد تومان
درآمدها | سال 97 |
سود حاصل از تسهیلات اعطایی و سرمایهگذاری | 25،913 |
درآمد کارمزد | 1،449 |
خالص سود سرمایهگذاریها | 2،355 |
خالص سود مبادلات و معاملات ارزی | 6،309 |
سایر درآمدهای عملیاتی | 572 |
فروش کالا و درآمد ارائه خ | 17،951 |
خالص سایر درآمدها و هزینهها | 51 |
جمع درآمدها | 54،600 |
هزینهها | * |
هزینه سود سپرده | 29،890 |
هزینه کارمزد | 1،148 |
بهای تمام شده کالاهای فروش رفته و خدمات ارائه شده | 14،447 |
هزینه اداری و عمومی | 9،495 |
هزینه مطالبات مشکوک الوصول | 1،568 |
هزینه مالی | 588 |
هزینه استهلاک | 112 |
مالیات بر درآمد | 498 |
جمع هزینهها | 57،764 |
زیان خالص | 3،146 |
سهم اقلیت | 1،674 |
زیان خالص قابل احتساب به صاحبان سهام واحد اصلی (در سال 97) | 4،820 |
زیان انباشته | 35،537 |